2025 Temsiciler Meclisi seçimlerinin konusu nedir?

Birçok Hollandalı, konut piyasası hakkında endişe duymaktadır. Uygun fiyatlı konutlarda büyük bir eksiklik vardır ve sosyal konut için bekleme süreleri uzundur. GroenLinks-PvdA ve SP gibi bazı partiler daha fazla sosyal konut inşa edilmesini isterken, VVD ve BBB gibi diğer partiler ise özel yatırımcıların da daha hızlı konut yapabilmesi için kuralların gevşetilmesini tercih etmektedir.

VVD, BBB, PVV, FvD ve JA21 gibi bazı partiler, oturma iznine sahip mültecilerin sosyal konutlarda öncelik hakkını kaldıracak yeni bir yasa çıkarmak istemektedir. Bu partiler, bunun konut sıkıntısını kısmen çözeceğini düşünmektedir.

Yasa tasarısını destekleyenler, Hollanda’daki herkesin konut edinme konusunda eşit şansa sahip olması gerektiğini savunmaktadır. GL-PvdA, D66, CU, SP, DENK, PvdD ve Volt gibi karşıt görüşteki partiler ise bu düşüncenin mültecilerin barınma merkezlerinde daha uzun süre kalmasına yol açacağını, bunun da geçiş sürecini tıkayarak barınma merkezleri üzerindeki baskıyı artıracağını belirtmektedir.

NSC, CDA ve SGP gibi bazı partiler, göç nedeniyle konut piyasasının baskı altında olduğunu belirtmekte, ancak oturma izni sahiplerine tanınan önceliğin kaldırılması konusunda somut bir şey söylememektedir.

İltica ve göç, tüm partilerin seçim programları ve politika duruşlarında önemli bir konudur. Konu, kimin Hollanda’ya gelebileceği, insanların burada ne kadar süre kalabileceği ve barınma ile entegrasyonun nasıl düzenleneceği ile ilgilidir. Bazı partiler, Hollanda’nın mülteci ve göçmen kabulünde daha sıkı kurallar uygulaması gerektiğini savunmaktadır. Diğer partiler ise, Hollanda’nın uluslararası anlaşmalar çerçevesinde yardıma muhtaç insanları korumaya devam etmesi gerektiğini düşünmektedir. Daha sıkı bir politikayı savunan partiler, VVD, BBB, PVV, FvD, JA21, NSC, CDA ve SGP, daha az giriş ve daha katı kurallar istemektedir. Bu partiler ayrıca, mültecilerin geri gönderilmesi ve Avrupa sınırlarının korunması konusunda Avrupa düzeyinde anlaşmalar yapılmasını talep etmektedir. Daha sıkı bir politikaya karşı olan partiler ise, GL-PvdA, D66, CU, SP, DENK, PvdD ve Volt, Hollanda’nın mültecileri korumaya devam etmesi ve barınmanın insani koşullarda sürdürülmesi gerektiğini savunmaktadır.

Birçok insan para konusunda endişe duymaktadır. Süpermarket fiyatları yüksektir, enerji maliyeti pahalıdır ve geçinmek zordur. Seçim programlarında, partiler arasında bunun nasıl çözüleceği konusunda büyük farklılıklar görülmektedir.

Bazı partiler, hükümetin

GL-PvdA, SP, D66, CU, DENK, PvdD ve Volt, asgari ücreti ve sosyal yardımları artırmak ve düşük gelirli insanlar için daha fazla destek sağlamak istemektedir.

VVD, BBB, NSC, CDA, JA21, PVV, FvD ve SGP, daha az vergi ödemek ve geçimin daha ucuz olmasını istemektedir. VVD, BBB, NSC ve FvD, kendi işini yapan insanların iyi çalışabilmesi ve para kazanabilmesi ile çalışmanın daha fazla kazanç sağlamasını önemli bulmaktadır. PVV, CDA, JA21 ve SGP ise aileler için

Hollanda, uluslararası siyasette bir rol oynamaktadır:

Hollanda’da savunma harcamalarının ne kadar olması gerektiği konusunda tartışmalar vardır. NATO, ülkelerin ulusal gelirlerinin %3,5’ini savunma için ve ayrıca %1,5’ini daha geniş güvenlik için harcamasını kararlaştırmıştır. Bir yandan, GL-PvdA, VVD, NSC, D66, CDA, CU, SGP, PVV ve Volt bu artışı desteklemektedir. Öte yandan, SP, PvdD ve DENK eleştirel yaklaşmakta ve güvenliğin öncelikle diplomasi ve insan haklarıyla ilgili olduğunu savunmaktadır. BBB, JA21 ve FvD’nin programlarında %3,5 standardı ile ilgili tutumu henüz net olarak belirtilmemiştir.

Gazze’deki savaş, birçok parti için önemli bir konudur. GL-PvdA, SP, PvdD ve DENK gibi partiler, çatışmalara hemen son verilmesini ve Hollanda’nın İsrail’e silah göndermeyi durdurmasını istemektedir. Bu partiler, Hollanda’nın insani yardımın sağlanabilmesi ve Filistinlilerin haklarının korunması için daha fazla çaba göstermesi gerektiğini savunmaktadır. Diğer partiler, SGP, PVV, BBB ve FvD ise Hollanda’nın İsrail’i desteklemeye devam etmesi gerektiğini düşünmektedir. VVD, CDA ve NSC gibi partiler ise Hollanda’nın barış çağrısı yapmaya ve Gazze’de insani yardımı desteklemeye devam etmesi gerektiğini, ancak İsrail’in Hamas’ın saldırılarına karşı kendini savunma hakkının da bulunduğunu belirtmektedir.

Ukrayna’daki savaş da bu seçimlerde önemli bir rol oynamaktadır. Neredeyse tüm partiler Ukrayna’yı desteklemektedir, ancak yöntemler farklılık göstermektedir. VVD, D66, CDA, GL-PvdA ve Volt gibi partiler, Hollanda’nın Ukrayna’yı silah, maddi destek ve mültecilerin kabulü ile desteklemeye devam etmesini istemektedir. Bu partiler, Avrupa ülkelerinin Rusya karşısında birlikte güçlü kalması gerektiğini savunmaktadır. Öte yandan, SP, PVV, FvD, JA21 ve BBB gibi diğer partiler, askeri desteğin azaltılmasını ve Hollanda’nın daha çok Rusya ile Ukrayna arasındaki barışa ve savaş nedeniyle etkilenen insanlara yardım sağlamaya odaklanması gerektiğini düşünmektedir.

Seçim programları, partilerin planları arasında büyük farklılıklar olduğunu göstermektedir. Bir grup güvenlik ve daha sıkı kurallara daha fazla vurgu yaparken, diğer grup dayanışma ve korumaya öncelik vermektedir.

Bir seçim yapabilmek için, senin en çok neyi değerli bulduğunu düşünmek önemlidir. Bazı insanlar için bu, uygun fiyatlı bir konut veya yeterli gelir olabilir. Diğerleri ise iyi sağlık hizmetine veya Hollanda’nın dünyadaki rolüne daha fazla önem vermektedir.

Partilerin programlarını birbirleriyle karşılaştırabilirsin, örneğin Kieskompas