Suriye'den gelen mülteciler ve sığınmacılar önümüzdeki aylarda nelerle karşılaşabilir?

Suriye’deki durum, Cumhurbaşkanı Esad’ın 8 Aralık 2024’te kaçmasından bu yana belirsizliğini koruyor. Bu nedenle Hollanda, Suriyeli mülteciler ile Suriye’den gelen Filistinlilerin iltica başvurularını 6 ay süreyle işlememe kararı aldı. Bu 6 aylık süre 14 Haziran’da sona eriyor.

Aralık 2024’te Mülteci ve Göç Bakanı Faber, Suriyelilerle ilgili yeni kurallar için Suriye hakkında yeni bir

Hollanda hükümetinin düşmesi nedeniyle Faber artık bakan değil. Görevdeki geçici bakan Van Weel, söz konusu görev raporuna dayanarak 10 Haziran 2025 tarihinde Temsilciler Meclisi’ne bir yazı göndermiştir. Bu yazı ‘yeni bir politika’ uygulanacağı belirtilmektedir.

Yazının en önemli noktaları şöyle:

• IND
  , şu anda Hollanda’da bulunan Suriyelilerin tüm iltica başvuruları ile yeni yapılacak tüm Suriyeli iltica başvuruları hakkında karar verecek. IND’nin hâlâ karar vermesi gereken yaklaşık 17.000 Suriyeli iltica başvurusu var. IND, öncelikle 21 aydan uzun süredir karar bekleyen kişilerin başvurularını değerlendirecek. Suriyeliler için bu, yaklaşık 500 kişiyi kapsıyor.

• Daha önce IND ile görüşme yapmış olan Suriyelilere, Esad’ın gitmesinden sonra da neden Suriye’de hâlâ tehlike altında olduklarını açıklama fırsatı verilecek. Bu her zaman bir görüşmeyle olmak zorunda değildir; bunun için başka yollar da mümkündür. Birçok Suriyeli sığınmacı henüz IND ile görüşme yapmamıştır. IND ile yapılacak görüşmeler, tüm IND merkezlerinde gerçekleştirilecektir.

• Bakan Van Weel, Suriye'deki güvenlik durumunun Esad rejimi dönemindeki güvenlik durumuna kıyasla "iyileştiğini" belirtmektedir. Bu nedenle, önümüzdeki aylarda sığınma başvurularına yönelik çok sayıda ret kararı beklenmektedir.

• Bakan, Suriye’deki

  LGBTİ+ bireyler
  ve Aleviler için güvenlik durumunun daha kötü olduğunu düşünmektedir. Bu gruplara mensup Suriyelilerin sığınma başvurularının onaylanma ihtimali daha yüksektir. Ancak bu kişilerin de IND görüşmeleri sırasında Suriye’de kendileri açısından şahsen tehlikeli bir durumun söz konusu olduğunu kanıtlamaları gerekmektedir.

• Hollanda’da oturum izni bulunan Suriyeliler için durum şimdilik değişmemektedir. Bakan, mektubunda oturum izni bulunan kişilerin durumlarını takip edeceğini belirtmektedir. Oturum izinlerinin gelecekte yeniden değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ise net değildir.

Suriye’deki güvenlik durumuna ilişkin yeni resmî bilgi notu 6 Haziran 2025 tarihinde kamuoyuna açıklandı. Belge 160 sayfadan oluşuyor ve Aralık 2024 tarihli bilgi notunun yerini alıyor.

Bakan, bu resmî rapora dayanarak yeni politikasını

Mayıs-Haziran 2025 tarihli resmî rapordaki en önemli bilgi şudur:

Bilgi notunda, 27 Kasım 2024’te başlayan kara harekâtının ardından Suriye’deki güvenlik durumu ele alınmaktadır. Bu harekât, 8 Aralık 2024’te Cumhurbaşkanı Esad’ın ülkeyi terk etmesine yol açmıştır. Bilgi notunda ele alınan dönem, 2024 Kasım ayının sonundan 2025 Nisan ayı sonuna kadar olan süreci kapsamaktadır.

İşte en önemli noktalar:

• Bu dönemdeki güvenlik durumu istikrarsızdı , Mart ayında Nusayrîlere, Nisan-Mayıs aylarında ise Dürzilere yönelik şiddet olayları yaşandı. Eski Esad destekçilerine karşı da misilleme eylemleri söz konusuydu. Şam'daki yetkililerin süregelen huzursuzluk ve denetim eksikliği açıkça görülmekteydi.

• Bu dönemdeki güvenlik durumu bölgeye, kente ve hatta mahalleye göre değişkenlik gösteriyordu. Güvenlik durumu bazen haftalık olarak değişiyordu. Bu durum örneğin, Esad’ın ayrılışından sonraki ilk aylarda yaşanan silahlı çatışmalar ve yabancı askeri müdahalelerden kaynaklanıyordu.

• Diğer etkenler, örneğin suç faaliyetleri, güvenlik durumunu da etkiliyordu. Esad’ın düşüşünden sonra, özellikle Şam, Humus ve Halep gibi büyük şehirlerde suç oranı önemli ölçüde arttı.

• Suriye’lilere yönelikacil yardım yetersizdi: insanlar yiyecek, su ve tıbbi yardımdan yoksundu. Birçok ev yıkılmıştı ve ekonomik bir kriz yaşanıyordu.

• Bazı bölgelerde, geri dönen Suriyeliler ile hâlihazırda orada yaşayan insanlar arasında tartışma ve şiddet yaşandı. Geri dönen Suriyeliler, geride kalan halk tarafından kabul edilmedi ve yeniden Suriye’den kaçtılar.

Bu web sitesinde Hollanda hükümetinin tamamı yayımlanan resmî bilgi notunu bulabilirsiniz.

IND, Suriyelilerin iltica başvurularını tekrar değerlendirmeye başlarsa, önce IND ile yeni bir görüşme yapmanız gerekecek. Ardından, sizin için kişisel olarak Suriye'ye dönmenin hâlâ çok tehlikeli olup olmadığı bir kez daha değerlendirilecek.

IND iltica başvurunuzu reddederse veya oturum izninizi iptal ederse, bu otomatik olarak sınır dışı edileceğiniz anlamına gelmez. Çünkü Hollanda'nın Suriye ile diplomatik ilişkisi bulunmamaktadır. Bu,

Önemli olan, şu anki Suriye'de hâlâ kişisel tehlike altında olduğunuzu kanıtlayabilmenizdir. Bu nedenle, IND ile yapacağınız görüşmeye iyi hazırlanın ve Suriye'de sizin için hâlâ güvenli olmadığını gösteren bilgiler toplayın. Hollanda'daki iltica prosedürünüzü iyi hazırlamak için neler yapabileceğinizi buradan okuyun.

5 yıl veya daha uzun süredir geçici oturum izniniz varsa,