Als de IND jouw asielaanvraag afwijst, mag je niet meer in Nederland blijven. Je moet terug naar je land van herkomst. Doe je dat niet en kies je ervoor om zonder verblijfsvergunning in Nederland te blijven? Dan mag je volgens de Nederlandse wet niet werken. Probeer je toch te werken, dan loop je een groot risico om slachtoffer te worden van mensenhandel en uitbuiting.
Werk je op het moment dat je asielvergunning wordt afgewezen? En heb je een arbeidscontract? Dan kan jouw werkgever je contract ontbinden. Je werkgever mag je niet meer in dienst hebben als je asielaanvraag wordt afgewezen. Want jij mag dan niet meer werken.
Er zijn werkgevers die mensen zonder verblijfsvergunning aannemen. Maar vaak krijg je dan geen arbeidscontract. Dit doen werkgevers zodat ze minder snel een hoge boete krijgen voor het aannemen van mensen zonder verblijfsvergunning. Iemand aannemen die geen verblijfsvergunning heeft, mag namelijk niet in Nederland.
Heb je een arbeidscontract? Dan heb je ook recht op alles wat in de
Heb je geen arbeidscontract? Ook zonder contract heb je recht op alle arbeidsvoorwaarden die in de CAO voor jouw werk staan. Het kan alleen wel lastig zijn om de vakantiedagen, het vakantiegeld en het recht op ziekteverlof te krijgen van je werkgever als je geen contract hebt. En misschien is het ook niet slim om ze op te eisen. Ook al heb je er recht op. De werkgever kan je ontslaan. Heb je hulp of advies nodig? Je kunt je altijd wenden tot organisaties zoals het Rode Kruis, CoMensha en Fairwork (zie hieronder).
Werken in Nederland zonder verblijfsvergunning is lastig. En het kan moeilijk zijn om gebruik te maken van je rechten, omdat je niet altijd bewijs van werk hebt. Ook zijn er misschien werkgevers die misbruik proberen te maken van jouw kwetsbare positie. Pas dus op voor mensenhandel en uitbuiting. Ook kan een werkgever dreigen om jouw illegale verblijf aan te geven.
Als je toch werkt, zal je werkgever bestraft worden, niet jij als werknemer. Ook een particuliere werkgever kan bestraft worden, of een familielid. Het maakt niet uit of je betaald wordt of niet.
Werk jij ergens, maar heb je geen arbeidscontract? Dan heb je nog steeds rechten als werknemer. Als je kunt laten zien dat je regelmatig werkt (of hebt gewerkt) bij je werkgever, dan kan dat ook tellen als arbeidscontract. En dan heb je ook recht op wat in de CAO voor jouw sector is afgesproken.
Denk aan afspraken over werktijden, de hoogte van het loon voor een bepaalde functie, het recht op vakantiedagen en doorbetaling als je ziek bent. Zelfs wanneer je geen papieren contract hebt ondertekend. Als je niet kunt aantonen hoe lang je bij je werkgever hebt gewerkt, dan wordt er uitgegaan van 6 maanden werk.
Heb je geen verblijfsvergunning in Nederland, dan mag je volgens de Nederlandse wet niet werken. Mensen zonder verblijfsvergunning die toch willen werken lopen daarom een groot risico om slachtoffer te worden van mensenhandel en uitbuiting.
Toch ben je als werknemer niet machteloos. Er zijn verschillende organisaties in Nederland die jou kunnen helpen als je wordt uitgebuit door je werkgever. Een aantal van deze organisaties kun je vinden op deze pagina.
Het Coördinatiecentrum tegen Mensenhandel (CoMensha) is een organisatie die zich inzet tegen mensenhandel en uitbuiting. Ben jij hier slachtoffer van? Neem contact op met CoMensha via (033) 448 11 86. Je kunt van maandag tot en met vrijdag, tussen 9.00 en 17.00 uur bellen.
FairWork komt op voor de belangen van slachtoffers van mensenhandel en uitbuiting in Nederland. Denk je dat jij zelf slachtoffer bent van mensenhandel of arbeidsuitbuiting? Vraag je je af hoe je weet of je wordt uitgebuit? FairWork helpt je verder in 18 talen. Lees meer op de website van FairWork.
Het Rode Kruis helpt mensen zonder verblijfsvergunning aan informatie over lokale diensten als juridische ondersteuning, gezondheidszorg en onderdak. Je vindt meer informatie over wat het Rode Kruis voor jou kan betekenen op de website van het Rode Kruis.