Leerlingen zitten in de klas.
Bron: Ivan Samkov

De middelbare school

Laatst gewijzigd: 17-11-2023 09:15
Deel dit artikel

Na de basisschool gaan kinderen naar de middelbare school. De middelbare school bestaat uit verschillende niveaus en leerjaren. Kinderen tot 16 jaar, soms 18 jaar, zijn verplicht om naar school te gaan. Op deze pagina lees je alles over de middelbare school.

Kosten van de middelbare school

De middelbare school is grotendeels gratis in Nederland. Ouders betalen geen geld voor de lessen op het reguliere middelbare onderwijs. Schoolmateriaal, zoals boeken en schriften, kost wel geld. Ook zijn er op de middelbare school soms activiteiten die geld kosten, zoals schoolreizen. Heb jij geen geld om dit te betalen? Dan hebben de meeste scholen geld om deze leerlingen te ondersteunen. Vraag dit aan de school van je kind als dit het geval is.

Onderwijsniveaus

Op de middelbare school in Nederland zijn er verschillende niveaus. De middelbare school gebruikt de uitslag van de cito-toets en het advies van de basisschool om het niveau te bepalen van een leerling.. De niveaus zijn:

  • Vmbo (Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs)

Het vmbo duurt 4 jaar en geeft praktijkgericht onderwijs. Dat betekent dat leerlingen meer leren door dingen te doen of te maken. Met een vmbo-diploma kun je naar het mbo of, in sommige gevallen, naar de havo. Binnen het vmbo zijn er verschillende richtingen. De richtingen zijn: basisberoepsgerichte leerweg, kaderberoepsgerichte leerweg, gemengde leerweg en theoretische leerweg. Waarbij de basisberoepsgerichte leerweg het meest gericht is op praktisch leren en de theoretische leerweg het meest gericht is op leren uit boeken. 

  • Havo (Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs)

De havo duurt 5 jaar en is theoretischer dan het vmbo, leerlingen moeten zelfstandiger leren en meer huiswerk maken. Met een havo-diploma kunnen leerlingen naar het hbo of, in sommige gevallen, naar het vwo. 

  • Vwo (Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs)

Het vwo is het meest theoretisch en duurt 6 jaar. Met een diploma van het vwo kun je een opleiding gaan volgen op de universiteit.. Er zijn twee soorten vwo: het Atheneum en het Gymnasium. Het belangrijkste verschil is dat op het gymnasium de lessen Grieks en Latijn worden gegeven.

Lessen op de middelbare school

De eerste één of twee jaar van de middelbare school heet de brugklas. Tijdens de brugklas volgt iedereen dezelfde lessen zoals Nederlands, Engels, Wiskunde, Geschiedenis, Kunstzinnige lessen en Sport. Na de brugklas volg je de verplichte lessen, keuzevakken en een combinatie van lessen die de leerling zelf kiest. Deze combinatie van lessen heet een profiel.

Het profiel en de keuzelessen die een leerling kiest, bepalen ook welke opleiding je kunt volgen na de middelbare school. Wil jouw kind bijvoorbeeld arts worden? Dan heeft je kind een middelbare school-diploma nodig van het vwo, met het profiel Natuur en Gezondheid en keuzevak Natuurkunde of het profiel Natuur en Techniek met keuzevak biologie. De school van je kind kan helpen met de keuzes maken voor de lessen.

Profielen op de middelbare school

Profielen in het vmbo
Profielen op de havo en het vwo

Schooldagen en roosters

Leerlingen gaan normaal gesproken 5 dagen per week naar school, van maandag tot en met vrijdag. De schooltijden kunnen verschillen, maar lessen beginnen meestal 's ochtends en eindigen in de middag. Leerlingen volgen verschillende lessen volgens een vast rooster en zijn verplicht om naar school te gaan. Het rooster kan meerdere keren per jaar veranderen.

Tijdens het schooljaar zijn er verschillende vakanties, zoals de zomervakantie, kerstvakantie en voorjaarsvakantie. Kinderen hoeven alleen niet naar school tijdens schoolvakanties, als ze ziek zijn of als ze vrij krijgen voor speciale dagen als een trouwerij, begrafenis of feest- en gedenkdag. Je moet het altijd melden bij de school als je kind ziek is of vragen aan de school als je kind een speciale dag vrij wilt.

Examens en diploma's

Om een diploma te halen doen leerlingen op de middelbare een school examen. Elk niveau heeft zijn eigen lessen en eisen voor examens. Er zijn op de middelbare school twee soorten examens: 

  • Schoolexamens

Deze examens verschillen per school. Deze examens doen leerlingen vanaf jaar 4 op de middelbare school.

  • Centrale eindexamens

Deze examens zijn landelijk en voor iedereen hetzelfde. Deze examens doen leerlingen in het laatste jaar van de middelbare school. Ze bepalen samen of een leerling het middelbare schooldiploma krijgt. Na het behalen van het diploma kunnen leerlingen verder studeren op een niveau dat bij hen past. Het diploma is nodig om een beroeps- of wetenschappelijke opleiding te doen of voor het vinden van werk.

Betrokkenheid van ouders

Aan ouders wordt gevraagd om betrokken te zijn bij het onderwijs van hun kinderen. Je bent bijvoorbeeld bij ouderavonden. Dit zijn bijeenkomsten met de leraar en de ouders om te bespreken hoe het met het kind gaat op school.

Helpt dit artikel jou?