Oplichting in Nederland

Bij oplichting probeert iemand vaak geld of persoonlijke gegevens van jou te stelen. De oplichter doet alsof hij betrouwbaar is, bijvoorbeeld als een verkoper, een bankmedewerker of zelfs een familielid. Hij gebruikt slimme trucjes om je te laten geloven dat het echt is. Soms praten oplichters heel vriendelijk en overtuigend. Ze doen alsof ze jou willen helpen, maar ze willen geld of informatie.

Oplichters zijn vaak actief via sociale media, mail of via de telefoon, maar soms ook aan huis of op straat. Hieronder lees je de meest voorkomende manieren zijn waarop mensen worden opgelicht.

• Online verkopen: Je koopt iets via Marktplaats, Vinted of Facebook Marketplace, maar je krijgt het nooit. Of iemand stuurt je een link om te betalen via een onbekende website. Via die link haalt de oplichter geld van je rekening. Controleer daarom altijd of de website echt is en gebruik veilige betaalmethoden.

• Nepberichten van banken of overheidsinstanties: Je krijgt een e-mail of sms met een link om te betalen of in te loggen, bijvoorbeeld van een bank, postbedrijven of overheidsinstanties zoals de Belastingdienst. Die berichten lijken echt, maar zijn nep. Als je op de link klikt, komt een oplichter aan je gegevens of geld. Banken,

  DigiD
  en overheidsdiensten sturen nooit links om in te loggen of te betalen.

• WhatsApp-fraude: Soms stuurt iemand een bericht waarin zo'n tekst staat: 'Hoi mam, ik heb een nieuw nummer. Kun je me snel helpen met een betaling?' Vaak is dat een oplichter. Oplichters gebruiken profielfoto’s van familieleden, vrienden of echte bedrijven om betrouwbaar te lijken. Bel altijd het oude nummer of stel een persoonlijke vraag die alleen jouw familielid kan beantwoorden. 

• Liefdes- of beleggingsfraude: Je leert iemand kennen via internet die zegt dat hij van je houdt of dat hij een goed plan heeft om geld te verdienen. Na een tijdje vraagt die persoon om geld. Bijvoorbeeld voor een ticket of voor een investering. Stuur nooit geld naar iemand die je alleen online kent. 

• Identiteitsfraude: Soms gebruiken mensen jouw paspoort, identiteitskaart of persoonlijke gegevens om iets te kopen, een lening te nemen of een telefoonabonnement af te sluiten. Deel je identiteitsbewijs alleen als dat echt nodig is, en schrijf erop dat het een kopie is. Bijvoorbeeld met een

  watermerk
  . Vergeet ook niet om een datum bij de kopie te schrijven. 

• Valse QR-stickers bij parkeerautomaten: In sommige Nederlandse gemeenten zijn stickers met valse QR-codes gevonden op parkeerautomaten. Wie de code scant, wordt doorgestuurd naar een nep-betaalsite en kan geld verliezen. Betaal je parkeerkaart altijd via de officiële parkeerautomaat of via een betrouwbare app zoals ParkMobile of EasyPark. Gebruik nooit QR-codes die op de automaat geplakt zijn. 

• Nepagenten: Soms doen oplichters zich voor als politieagenten. Ze bellen aan of bellen op en zeggen dat er iets mis is met je bankrekening of dat ze je geld willen 'veiligstellen'. Ze dragen soms zelfs een uniform of laten een nep-politiepas zien. Ze willen dan jouw geld of pinpas meenemen. Echte politieagenten vragen nooit om je pinpas, pincode of geld. Vertrouw je het niet? Vraag of je de officiële politiepas mag zien, en bel daarna zelf met de politie om te controleren of het echt politie is. 

• Spoofing
  (neptelefoontjes): Bij spoofing belt een oplichter met een nepnummer dat lijkt op dat van je bank, gemeente of een bedrijf. Ze vragen je om geld over te maken of persoonlijke gegevens te geven. Hang direct op en bel zelf het officiële nummer van de organisatie. Een echte bank of instantie zal je nooit via de telefoon vragen om geld over te maken. 

• Chantage
  (dreigberichten via e-mail): Soms krijg je een e-mail waarin iemand dreigt met persoonlijke informatie of zegt dat hij jou 'gefilmd' heeft. De oplichter vraagt geld om dit geheim te houden. Betaal nooit en reageer niet. Dit soort berichten zijn nep. Meld het bij de politie
  of de Fraudehelpdesk
  .

Als je denkt dat je bent opgelicht, doe dan snel iets. Hoe sneller je reageert, hoe groter de kans dat je schade kunt beperken. Hieronder stappen om de schade te beperken:

1. Stop met betalen en bel direct je bank: Vertel dat je denkt dat je bent opgelicht. Soms kan de bank de betaling tegenhouden of het geld terughalen.

2. Bewaar al het bewijs: Sla berichten, e-mails, telefoonnummers en betaalbewijzen op. Deze informatie helpt de politie of je bank bij het onderzoek.

3. Meld het bij de politie: Ga naar de website van de politie of bel 0900-8844. Doe aangifte, ook als het om een klein bedrag gaat. Dat helpt de politie om oplichters op te sporen.

4. Meld het bij de Fraudehelpdesk: Zij geven gratis advies over wat je kunt doen en helpen je om verdere schade te voorkomen.

5. Vertel het aan familie en vrienden: Schaam je niet. Oplichting kan iedereen overkomen. Door het te delen, help je anderen om niet hetzelfde mee te maken.

• Klik nooit op links in e-mails of sms’jes die je niet vertrouwt.

• Deel nooit je pincode, DigiD of bankgegevens met iemand anders.

• Betaal alleen via veilige websites met https:// in de link.

• Twijfel je over een bericht of persoon? Vraag hulp aan iemand die je vertrouwt.

• Controleer altijd het rekeningnummer of telefoonnummer van degene met wie je contact hebt.

• Denk rustig na voordat je betaalt of klikt. Oplichters willen dat je snel reageert, maar neem altijd even de tijd om te controleren of iets echt is.