Tweede Kamerleden zitten in de zaal.
Bron: Shutterstock / Orange Pictures
Artikel

Hoe wordt een wet gemaakt in Nederland?

Laatst gewijzigd: 30-7-2025, 06:33

Als je in Nederland woont merk je snel dat wetten een invloed hebben op je leven. Bijvoorbeeld over je asielprocedure, gezinshereniging of werk. Maar hoe worden deze wetten gemaakt? En wie beslist daarover? In dit artikel lees je meer over hoe wetten in Nederland worden gemaakt.

Wat zijn wetten en wie maken ze?

Wetten zijn regels die door de Nederlandse overheid zijn vastgesteld en die voor iedereen in Nederland gelden. De regering en het parlement maken samen deze wetten.

De regering bestaat uit de Koning en de ministers. De regering wordt ook wel het Rijk of de

Rijksoverheid
genoemd. De belangrijkste taken van de regering zijn het maken van de wetten, het controleren of mensen zich houden aan de wetten, en het besturen van Nederland.

Het parlement bestaat uit twee delen: de

Eerste
en de
Tweede Kamer
. Een ander woord voor parlement is de
Staten-Generaal
.

De Tweede Kamer heeft 150 leden die door de Nederlanders worden gekozen in de Tweede Kamerverkiezingen. De Tweede Kamer heeft twee taken: het controleren of de regering haar werk goed doet, en het bijdragen in de wetgeving en aanpassingen op wetten bedenken.

De Eerste Kamer heeft 75 leden. De leden worden niet direct gekozen door de Nederlanders, maar via de

Provinciale Staten
. De leden worden ook genoemd. De belangrijkste taak van de Eerste Kamer is het controleren of de wetsvoorstellen van de Tweede Kamerleden uitvoerbaar zijn en juridisch kloppen.

Wetsvoorstellen worden gedaan in de Tweede Kamer

Een wetsvoorstel is een document waarin een nieuwe wet wordt beschreven. Dit voorstel wordt ingediend door ministers, staatssecretarissen, of leden van de Tweede Kamer.

Als ministers of

staatssecretarissen
een wet willen maken, vragen ze de ambtenaren van hun ministerie om een wetsvoorstel te maken. De ambtenaren maken het voorstel en delen het met de ministerraad voor een bespreking met alle ministers. Als de ministerraad tevreden is met het voorstel, dan wordt het voorstel verstuurd naar de
Raad van State (RvS)
. Als onafhankelijk adviseur van de regering en het parlement geeft de Raad een advies over het wetsvoorstel.

De RvS bekijkt of het wetsvoorstel uitvoerbaar is en niet in strijd met de

Grondwet
. Het advies wordt samen met het wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd. De Tweede Kamer is niet verplicht om het advies van de RvS over te nemen. Maar als het advies negatief is, moet de betrokken minister in de Tweede Kamer uitleggen hoe de regering omgaat met het advies. 

De Tweede Kamer debatteert en stemt over het wetsvoorstel

De Tweede Kamer bespreekt het wetsvoorstel tijdens een debat. Dan kunnen Kamerleden vragen stellen aan de minister en aanpassingen op de wet voorstellen. Deze aanpassingen heten

amendementen
. De Tweede Kamerleden kunnen ook moties indienen waarin ze kritiek geven op het wetsvoorstel.

Na het debat stemmen de Kamerleden over het wetsvoorstel. Als een meerderheid tegen het voorstel stemt dan wordt het niet uitgevoerd. In dit geval moet de betrokken minister of het Kamerlid die het wetsvoorstel heeft bedacht het aanpassen of laten vallen.

Als een meerderheid voor het wetsvoorstel stemt, dan gaat het voorstel naar de Eerste Kamer.

De Eerste Kamer controleert het wetsvoorstel

Bij de Eerste Kamer debatteren de senatoren over het voorstel. Ze kijken of het goed in elkaar zit en of het niet leidt tot problemen. Bijvoorbeeld omdat het in strijd is met de Grondwet.

De Eerste Kamer mag het voorstel niet aanpassen. De Kamer kan het wetsvoorstel alleen goedkeuren of tegenhouden.

Als een meerderheid tegen het voorstel stemt, dan wordt het voorstel afgewezen en wordt het geen wet. In dit geval is het aan de minister of het Tweede Kamerlid die het voorstel bedacht heeft om het te laten vallen, of het voorstel aan te passen en het opnieuw in te dienen.

Als een meerderheid van de Eerste Kamer voor het voorstel stemt, dan ondertekent de Koning de wet. Nadat de wet in het

Staatsblad
komt, gaat hij officieel in.


Heeft deze informatie je geholpen?


De informatie die je op dit platform vindt, is afkomstig van de mensenrechtenorganisatie VluchtelingenWerk Nederland, in samenwerking met haar partners.
In samenwerking met Contentful