ንኻልኣይ ግዜ ምድማጽ፡ ካብ ሓድሽ ኔዘርላንዳዊ ዜጋ ናብ ንቑሕ መራጺ

ኣብ 2022 ፓስፖርት ኔዘርላንድ ዝተቐበሉ ካብ ሶርያ ዝመጽኡ ሙስጠፋ (39) ከምኡ እውን ኣሽራፍ (36) ንመጀመርታ ግዜ ምድማጽ ፍሉይ ፍጻመ እዩ ነይሩ። ኣብ ኔዘርላንድ ድምጺ ምሃብ ኣዝዩ ዝተፈልየ እዩ ይብል ሙስጣፋ፡ “ኣብዚ ናይ ሰልፊታት ማኒፈስቶታት፣ ፖለቲካዊ ኣንፈታትን ዝተፈላለየ ረብሓታትን ትርእይ ኢኻ።” ንኽልቲኦም ሓድሽን ዝገርምን ተመክሮ እዩ ነይሩ። ሙስጣፋ፡ "ኣብ ሶርያ ናይ ምድማጽ መሰል ከም ዘለካ ትፈልጥ ኢኻ፣ ኮይኑ ግን ነቶም ዘይውክሉኻ ሰባት ከም እትመርጽ እውን ትፈልጥ ኢኻ።" ስለዚ ድማ ሓደ እዋን ምርጫ ኣብ ገዛ ኮፍ ኢሉ እኳ ደኣ ከምዘሕለፎ ይዛረብ፣ እንተኾነ ግን ሓደ ኣባል ስድርኡ ከይሓተቶ ናይ ድምጺ ካርዱ ወሲዱ ንዕኡ ከም ዘድመጸሉ ይዛረብ።

ኣብ መድመጺ ኲርናዕ ዝነበረ መስርሕ እውን ንሙስጠፋ ዝተፈልየ እዩ ነይሩ። ሙስጣፋ፡ “እቲ መድመጺ ኲርናዕ  ምስጢራዊ ክፍሊ ኮይኑ ተሰሚዑኒ፣ እቲ መድመጺ ወረቐት ድማ ብዙሓት ዝተፈላለዩ ሰልፊታት ዝሓዘ እዩ ነይሩ... እቲ ቀይሕ እርሳስ እውን ኣዝዩ ዝተፈልየ ኮይኑ ረኺበዮ።  ድምጺ ምሃብ ናብ ዘይትፈልጦ ዓባይ ከተማ ከም ምእታው እዩ ነይሩ። ኔዘርላንድ ነዚ መሰል ስለ ዝሃበትኒ ድማ ኣመስጊነ።”

ኣሽራፍ ኣብ 2023 ዝነበሮ ናይ መጀመርታ ናይ ምድማጽ ተመኩሮኡ ከምዚ ክብል ሓያል መደምደምታ ይህብ፡ "ዓቢይ ተመክሮ እዩ ነይሩ፣ ንመጀመርታ ግዜ መሰል ዜግነት ክጥቀም ከም ዝኽእል ተሰሚዑኒ፣ እዚ ድማ ኣብ ሶርያ ክንገብሮ ዘይፍቀደልና ዝነበረ ነገር እዩ።” ንዕኡ ምድማጽ ካብ ፖለቲካዊ ተግባር ንላዕሊ እዩ ነይሩ፣ ካብ መሰል ዘይብሉ ስደተኛ ናብ ርእይቶኡ ክብሪ ዝወሃቦ ሰብ ምስግጋር ኮይኑ ዝስምዓካ እዩ።

እዞም ክልተ ሰባት ኣብ 2023 ዝገበርዎ ምርጫታት ካብ ስትራተጂ ንላዕሊ ዝያዳ ኣብ ስምዒት ዝተመርኮሰ እዩ ነይሩ። ሙስጣፋ ንVolt እዩ ድምጹ ሂቡ ነይሩ። ነቲ ሰልፊ ዝመረጸሉ ምኽንያት ድማ ንኤውሮጳ ዘለዎ ራእይ ኣገዳሲ ስለ ዝቖጽሮ እዩ ነይሩ። "ንኤውሮጳ ዝከላኸል ሓድሽ ሰልፊ እዩ፣” ይብል ሙስጣፋ። እቲ ሰልፊ ኣዝዩ ጸጋማዊ ወይ ሕሉፍ የማናዊ ዘይኮነስ፣ ኣብ ማእከል ዝርከብ ከምዝኾነ ድማ ብተወሳኺ ይዛረብ። ንሱ ብርግጽ ንጸጋማዊ ጥምረት GroenLinks-PvdA ብስትራተጂካዊ ኣገባብ ንኽመርጽ ተጠራጢሩ እኳ እንተነበረ፣ ኣብ መወዳእታኡ ግን ንስምዒቱ ተኸቲሉ ኣድሚጹ።

ኣሽራፍ ኣብ 2023 ንሰልፊ Denk እዩ መሪጹ ነይሩ፡ "ሓቂ ንምዝራብ ኣይዓገብኩን ነይረ። ክልተ ወይ ሰለስተ ዘይመልእ መናብር ዝነበሮ ንእሽቶ ሰልፊ እዩ።” ንንእሽቶ ሰልፊ ብምድማጽ ዝርከብ ፖለቲካዊ ጽልዋ ውሑድ ምዃኑ ተገንዘበ። ንዝዓበየ ሰልፊ ምድማጽ ዝያዳ ኣድማዒ ክኸውን ዝኽእል ምንባሩ ድማ ይኣምን።

እቲ PVV ዝዓበየ ሰልፊ ዝኾነሉ ውጽኢት ምርጫ፣ ኣብ ሙስጠፋን ኣሽራፍን ተስፋ ምቑራጽን ፍርሕን ከይተረፈ ፈጢሩ ነይሩ እዩ። ሙስጣፋ ነቲ ውጽኢት ከም "መቕጻዕቲን ተቓውሞ ኣንጻር መንግስቲ ማርክ ሩተን (VVD)" እዩ ርእይዎ። ብህቡብነት ናይ PVV ዘይተገረመ እኳ እንተነበረ፣ እቲ ሰልፊ ዝረኸቦ መኽሰብ ግን ኣሰንቢድዎ እዩ። PVV ኣብቲ

እቲ ውጽኢት ኣብ ኔዘርላንድ መንበሪ ፈቓድ ንዘለዎም ሰባት ፍርሒ ፈጢሩሎም ነይሩ። ሙስጣፋ ነዚ ፍርሒ እዚ ኣብ ሶርያውያንን ካልኦት ወነንቲ መንበሪ ፍቓድ ዝኾኑ ሰባትን ተዓዚቡ ነይሩ፡ “ብዙሓት ካብኣቶም ናብ ምምሕዳር ከተማ ንምኻድ ፈሪሖም ምናብሮም ኣስተብሂለ፣ ምኽንያቱ  ኣብኡ ኣድልዎ ክገብረሎም ዝኽእል ንሰልፊ PVV መሪጹ ዝነበረ ሰራሕተኛ  ከጋጥሞም ይኽእል ስለዝነበረ። ኣነ ንVolt ዝሃብክዎ ድምጺ ኣጣዒሱኒ እዩ፣ ብስትራተጂካዊ ኣገባብ ንጸጋማዊ ጥምረት GroenLinks-PvdA ክመርጽ ነይሩኒ።" 

ኣሽራፍ እውን ቅር ኢልዎ ነይሩ እዩ፡ "እቲ ውጽኢት ተስፋ ዘቑርጽ እዩ ነይሩ፣ ብፍላይ ኣብ ቛዛ ዝካየድ ዝነበረ ኲናት ቀጻሊ ስለዝነበረ።" ኣብ ሕብረተሰብ ኔዘርላንድ ኣብ ልዕሊ እቶም ኣብ ጋዛ ዝርከቡ ግዳያት ዝረአ ዝነበረ ርሕራሄ ካልእ ውጽኢት ከምጽእ እዩ ዝብል ትጽቢት ነይርዎ።

ሕጂ ንዝቕጽል ምርጫ ኣብ ዝዳለዉሉ ዘለዉ እዋን ሙስጠፋን ኣሽራፍን ክልቲኦም ካብ ናይ ቅድሚ ሕጂ ዝተፈልየ ኣካይዳ ይኽተሉ ኣለዉ። ሕጂ ንስትራተጂ ካብ ስምዒት ንላዕሊ ቀዳምነት ዝህቡ ንቑሓት መረጽቲ ኮይኖም ኣለዉ። 

ሙስጠፋ፡ "መዓልታዊ ዜናታት ይከታተልን ማኒፌስቶ ሰልፊታት የንብብን፣ ከምኡ እውን ምስ ሓሳባተይ ብቐረባ ናይ ዝሰማምዑ ሰልፊታት ንጹር ስእሊ ክረክብ እፍትንን እየ።" ነዚ ምርጫ እዚ ቀንዲ ፖለቲካዊ ቴማታቱ፡ ፍልሰትን ዑቕባን፣ ሕጽረት ኣባይቲ፣ ምውሳኽ ዋጋታትን፣ ኣብ ቛዛ ዝካየድ ዘሎ ግጭትን እዮም። ሙስጠፋ፡ “ኣብዚ ናይ ሕጂ ምርጫ ብስትራተጂካዊ ኣገባብ እየ ክመርጽ፣ ምኽንያቱ ኣብ ዝሓለፈ ግዜ ዝሃብክዎ ድምጺ ብዙሕ ውጽኢት ስለዘየምጽአ።” 

ኣሽራፍ እውን ነቶም ናይ ሰልፊታት ማኒፈስቶታት የንብቦምን የነጻጽሮምን እዩ። ኣብ መንጎ ናይ ውሽጢ ሃገርን ናይ ወጻኢ ሃገርን ፖሊሲታት ናይቶም ሰልፊታት ሚዛን ክህሉው ድማ ይደልይ። ምስ ሰልፊ Denk ሓያል ስምዒታዊ ምትእስሳር ኣለዎ፣ ኮይኑ ግን ንዘለዎ ድሩትነት ኣፍልጦ ይህቦ እዩ። "ናይ Denk ውሽጣዊ ፖሊሲ ንምጭባጡ ዘይከኣል እዩ። ስለዚ ኣብዚ ግዜ እዚ ምናልባት ኣይመርጾምን እየ።" 

ሕጂ ኣተኲሮኡ ኣብቲ ንሕጽረት ኣባይቲ፣ ስራሕን ምቅላስ ኣድልዎን ብዝምልከት መፍትሒታት ዘቕርብ ሰልፊ እዩ። ማዕረ ማዕሪኡ ድማ እቲ ሰልፊ "ንድሕረ-ባይታኡ ከኽብር" ኣለዎ። እዚ ሚዛን እዚ ዝበለጸ ኣብ መንጎ ጸጋማውያን ሰልፊታት ኔዘርላንድ እዩ ዝርከብ ኢሉ ድማ ይኣምን። "ምናልባት ንጸጋማዊ ጥምረት GroenLinks-PvdA ክመርጽ እየ። ዓብላልነት ሕሉፋት የማናውያን ንምምካት ሓደ ዓቢይ ሰልፊ ክንድግፍ ኣለና።"

ክልቲኦም ሰባት ምድማጽ ግዴታ ናይ ዜጋ ምዃኑ ይሰማምዑ። ሙስጣፋ ገሊኦም ዜጋታት ንዘለዎም ዘይተኣፋፍነት ይነቅፍ፡ "እቲ ኣዝዩ ዝገርመኒ ዓቢይ ክፋል ናይ ስደት ድሕረ-ባይታ ዘለዎም ኔዘርላንዳውያን ዘየድምጹ ምዃኖም እዩ።" ሰባት ኣብ ፖለቲካ ተገዳስነት የብልናን ዝብልሉ ምኽንያት ኣይርድኦን እዩ፣ ምኽንያቱ "ፖለቲከኛታት ብዛዕባኻ ስለዝግደሱን፣ ከምኡ እውን ፖለቲከኛታት ንዕለታዊ ህይወትካ ዝጸሉው ውሳኔታት ስለዝወስዱን።” 

ኣሽራፍ ሓደ ንጽል ድምጺ ዘለዎ ጽልዋ ብዝምልከት ክውንነታዊ እዩ፣ ኮይኑ ግን ስቕ ኢልካ ምቕጻል ይነጽግ። "ምድማጽ ብሓቂ ጠቓሚ እዩ፣ ኣነ ግን ክውንነታዊ ሰብ እየ። ፖለቲካ ድማ ካብ 1 ሰብ ንበይኑ ዝዓብይ እዩ።”